09/07/2025
Budget 2025 farmer schemes

Budget 2025 farmer schemes: अर्थसंकल्पात शेतकऱ्यांसाठी कोणत्या घोषणा होऊ शकतात? शेतकऱ्यांच्या अपेक्षा काय?

राज्याचे अर्थमंत्री अजित पवार लवकरच Budget 2025 सादर करणार आहेत. महाराष्ट्रातील शेतकरी या अर्थसंकल्पाकडून मोठ्या अपेक्षा ठेवून आहेत. गेल्या काही वर्षांत शेतकऱ्यांना अनेक आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागला आहे. बाजारभाव कमी, कर्जाचा बोजा, अनुदानाचा अभाव आणि सरकारच्या विविध योजनांमध्ये दिरंगाई यामुळे शेतकरी संकटात सापडले आहेत.

या पार्श्वभूमीवर Budget 2025 मध्ये शेतकऱ्यांसाठी काही महत्त्वाच्या घोषणा होण्याची शक्यता आहे. यामध्ये नमो शेतकरी सन्मान निधी वाढ, कर्जमाफी, कापूस आणि सोयाबीन साठी भावांतर योजना, ठिबक सिंचन आणि विहीर अनुदान यासारख्या मुद्द्यांवर मोठी घोषणा होऊ शकते.

या लेखात आपण शेतकऱ्यांच्या प्रमुख अपेक्षा आणि अर्थसंकल्पात होणाऱ्या संभाव्य घोषणांवर सविस्तर चर्चा करू.


Table of Contents

1) नमो शेतकरी सन्मान निधीमध्ये वाढ होणार का?

गेल्या वर्षी राज्य सरकारने नमो शेतकरी सन्मान निधी योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना ₹6000 वार्षिक अनुदान जाहीर केले होते. केंद्र सरकारच्या PM-Kisan योजनेतून मिळणाऱ्या ₹6000 सह एकूण ₹12,000 शेतकऱ्यांना मिळत आहेत.

➡️ निवडणुकीपूर्वी सरकारने आश्वासन दिले होते की हा निधी ₹15,000 पर्यंत वाढवला जाईल. याचा अर्थ राज्य सरकार आपल्या भागामध्ये ₹3000 ची वाढ करून तो ₹9000 पर्यंत वाढवू शकते.

➡️ जर अर्थसंकल्पात ही घोषणा झाली तर शेतकऱ्यांना दर तीन महिन्यांनी ₹3000 मिळतील, जो सध्या ₹2000 आहे.

➡️ ही योजना वाढल्यास शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत मिळेल आणि शेतीच्या खर्चाचा काही भार कमी होईल.

शेतकऱ्यांना सरकारच्या निर्णयाची प्रतीक्षा आहे. जर Budget 2025 मध्ये ही घोषणा झाली, तर लाखो शेतकऱ्यांना त्याचा थेट फायदा होईल.


2) कर्जमाफीची शक्यता – सरकार मोठी घोषणा करणार का?

➡️ राज्यातील अनेक शेतकऱ्यांकडे मोठ्या प्रमाणात कर्ज आहे. सततच्या नापिकीमुळे आणि उत्पादन खर्च जास्त असल्याने शेतकऱ्यांना कर्ज फेडणे कठीण झाले आहे.

➡️ निवडणुकीच्या वेळी सरकारने कर्जमाफीचे आश्वासन दिले होते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना या अर्थसंकल्पात मोठ्या कर्जमाफीची अपेक्षा आहे.

➡️ राज्य सरकारने यापूर्वीही अनेकवेळा कर्जमाफी जाहीर केली आहे, परंतु त्याचा लाभ सर्वच शेतकऱ्यांना मिळालेला नाही. त्यामुळे यावेळी पूर्ण कर्जमाफीची मागणी केली जात आहे.

अर्थसंकल्पात सरकार शेतकऱ्यांसाठी पुढील निर्णय घेऊ शकते:

  1. संपूर्ण कर्जमाफी जाहीर करणे (सर्व पात्र शेतकऱ्यांसाठी)
  2. कर्जाचा व्याज माफ करणे किंवा पुनर्गठन योजना आणणे
  3. कर्जमाफी टप्प्याटप्प्याने लागू करणे

जर मोठी कर्जमाफी जाहीर झाली, तर हजारो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळेल.


3) कापूस आणि सोयाबीनसाठी भावांतर योजना लागू होणार का? | Budget 2025 farmer schemes

➡️ सध्या शेतकऱ्यांना बाजारात हमीभावापेक्षा खूपच कमी दर मिळत आहेत. सोयाबीन आणि कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांना मोठा तोटा सहन करावा लागत आहे.

➡️ सरकारने यापूर्वी हमीभाव देण्याचे आश्वासन दिले होते, पण प्रत्यक्षात बाजारभाव हमीभावाच्या तुलनेत खूप कमी आहे.

Budget 2025 farmer schemes
Budget 2025 farmer schemes

➡️ सोयाबीनसाठी हमीभाव ₹6000 प्रति क्विंटल असताना, बाजारभाव ₹5000 च्या आसपास आहे. याचा अर्थ शेतकऱ्यांना ₹1000 प्रति क्विंटल तोटा होत आहे.

➡️ यामुळे शेतकऱ्यांना भावांतर योजनेची गरज आहे.

सरकारकडून भावांतर योजना लागू केली तर बाजारभाव आणि हमीभावातील फरक थेट शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा केला जाईल.

➡️ जर सरकारने भावांतर योजना आणली, तर शेतकऱ्यांना चांगला फायदा होईल आणि त्यांच्या उत्पादनाचा योग्य मोबदला मिळेल.


4) ठिबक सिंचन, विहीर आणि शेती अवजारांसाठी अनुदान वाढणार का?

➡️ गेल्या काही वर्षांत राज्य सरकारने ठिबक सिंचन, विहीर आणि शेती अवजारांसाठी दिले जाणारे अनुदान कमी केले आहे.

➡️ शेतकऱ्यांना नवीन विहिरीसाठी, ठिबक सिंचनासाठी आणि आधुनिक अवजारांसाठी जास्त खर्च करावा लागत आहे.

➡️ शेतकऱ्यांच्या मागण्या लक्षात घेऊन सरकार पुढील गोष्टींवर भर देऊ शकते:

  1. ठिबक सिंचनासाठी अधिक अनुदान
  2. नवीन विहिरीसाठी किंवा विहीर पुनर्भरण योजनेसाठी मोठा निधी
  3. शेतीसाठी आवश्यक अवजारांवर 50% ते 75% अनुदान

➡️ जर हे अनुदान वाढले, तर शेतकऱ्यांचे शेतीवरील उत्पादन खर्च कमी होईल आणि पाणीटंचाई असलेल्या भागातील शेतकऱ्यांना मोठा फायदा होईल.


शेतकऱ्यांच्या इतर महत्त्वाच्या मागण्या | Budget 2025 farmer schemes

वीज बिल सवलत: सरकारने शेतकऱ्यांसाठी वीज बिल माफी किंवा सवलतीच्या दराने वीज पुरवठा करावा.
पीक विमा योजना सुधारणा: विमा कंपनीकडून वेळेवर आणि योग्य नुकसानभरपाई मिळावी.
खत आणि बियाण्यांच्या किंमतीवर नियंत्रण: सरकारने खत आणि बियाण्यांच्या वाढत्या किंमतीवर नियंत्रण ठेवावे.
MSP वाढ: सरकारने धान्य, डाळी, भाजीपाला यांसारख्या पिकांसाठी अधिक हमीभाव द्यावा.


निष्कर्ष | Budget 2025 farmer schemes

➡️ Budget 2025 मध्ये शेतकऱ्यांसाठी मोठ्या घोषणांची शक्यता आहे.

➡️ शेतकऱ्यांना कर्जमाफी, भावांतर योजना, सन्मान निधी वाढ आणि अनुदान मिळाले, तर त्यांचा आर्थिक ताण कमी होईल.

➡️ आता सर्वांचे लक्ष अर्थसंकल्पाकडे आहे. अजित पवार या सर्व मागण्यांवर कोणते निर्णय घेतात, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल.


शेतकऱ्यांसाठी संभाव्य घोषणा आणि अपेक्षा | Budget 2025 farmer schemes

घोषणा/योजनासंभाव्य बदल / वाढशेतकऱ्यांच्या अपेक्षा
नमो शेतकरी सन्मान निधी₹6000 वरून ₹9000 (₹3000 वाढ)योजनेत वाढ करावी, वेळेवर पैसे मिळावेत.
कर्जमाफीनिवडणुकीत आश्वासन दिले, पण ठोस निर्णय नाही.संपूर्ण कर्जमाफी व्हावी.
कापूस- सोयाबीन भावांतर योजनाबाजारभाव आणि हमीभावातील तफावत सरकारने भरून द्यावी.बाजारात योग्य हमीभाव मिळावा.
ठिबक, विहीर, अवजार अनुदानसरकारचा खर्च कमी, अनुदान वाढवण्याची मागणी.अनुदान वाढवून थेट लाभ मिळावा.

शेतकऱ्यांची मुख्य मागणी:

  • शेतीसाठी आर्थिक मदत वाढवावी.
  • बाजारभाव निश्चित करावा.
  • सरकारी अनुदान वेळेवर मिळावे.
  • संपूर्ण कर्जमाफी जाहीर करावी.

सरकारची भूमिका:
सरकार काय निर्णय घेणार? अजित पवार यांचा अर्थसंकल्प यावर महत्त्वाचा ठरेल.


शेतकऱ्यांसाठी संभाव्य घोषणा | Budget 2025 farmer schemes

1. नमो शेतकरी सन्मान निधीमध्ये किती वाढ होऊ शकते?

➡️ सरकारने ₹6000 वरून ₹9000 करण्याचे आश्वासन दिले आहे, म्हणजेच दर तीन महिन्याला ₹2000 ऐवजी ₹3000 मिळू शकतात.

2. कर्जमाफीबाबत सरकार कोणता निर्णय घेऊ शकते?

➡️ निवडणुकीपूर्वी सरकारने कर्जमाफीचे आश्वासन दिले होते, पण प्रत्यक्ष घोषणा होईल का, याकडे सर्वांचे लक्ष आहे.

3. कापूस आणि सोयाबीनसाठी भावांतर योजना म्हणजे काय?

➡️ बाजारभाव आणि हमीभावातील तफावत सरकारने भरून द्यावी, अशी शेतकऱ्यांची मागणी आहे.

4. ठिबक सिंचन, विहीर आणि अवजार अनुदान वाढण्याची शक्यता आहे का?

➡️ सरकारने गेल्या वर्षभरात या योजनांसाठी कमी निधी दिला, त्यामुळे यंदा अनुदान वाढवण्याची अपेक्षा आहे.

5. शेतकऱ्यांचे मुख्य प्रश्न कोणते आहेत?

✅ शेतीसाठी अनुदान वाढवावे.
✅ बाजारभाव हमीभावाइतका असावा.
✅ सरकारने दिलेली आश्वासने पूर्ण करावीत.
✅ कर्जमाफीसाठी ठोस निर्णय घ्यावा.

6. या घोषणांमुळे शेतकऱ्यांना कसा फायदा होईल?

➡️ आर्थिक मदत वाढल्यास शेतीचा खर्च कमी होईल आणि शेतकऱ्यांना योग्य मोबदला मिळेल.

7. अर्थसंकल्प 2025 मध्ये अजित पवार कोणत्या मोठ्या घोषणा करू शकतात?

➡️ नमो शेतकरी सन्मान निधी वाढ, कर्जमाफी, भावांतर योजना आणि अनुदान वाढवण्याबाबत महत्त्वाचे निर्णय होण्याची शक्यता आहे.

8. शेतकऱ्यांना सरकारकडून आणखी काय अपेक्षा आहेत?

✅ पीक विमा योजना अधिक प्रभावी करावी.
✅ खत आणि बियाणे अनुदान वाढवावे.
✅ बाजारभाव निश्चित करावा, व्यापाऱ्यांची मक्तेदारी थांबवावी.

9. जर सरकारने या घोषणा केल्या नाहीत, तर काय होईल?

➡️ शेतकऱ्यांचा रोष वाढू शकतो आणि सरकारवर दबाव वाढू शकतो.

10. अर्थसंकल्प कधी जाहीर होणार आहे?

➡️ अर्थसंकल्प सोमवारी (2025) सादर होणार आहे आणि शेतकऱ्यांच्या मागण्यांवर त्यात भर दिला जाण्याची शक्यता आहे.