by आजकाल सरकार दिव्यांग (विकलांग) व्यक्तींना आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी वेगवेगळ्या योजना चालवते. या योजनांच्या माध्यमातून फिजिकली हँडीकॅप लोकांना शिक्षणासाठी, छोटं-मोठं बिझनेस सुरू करण्यासाठी, मॅन्युफॅक्चरिंग युनिट सेटअपसाठी किंवा इतर अनेक गरजांसाठी कर्ज (Loan) मिळतं.
विकलांग कर्जासाठी पात्रता (Eligibility)
✅ सर्वप्रथम, तुमच्याकडे विकलांगता प्रमाणपत्र (Disability Certificate) असणं आवश्यक आहे.
✅ या सर्टिफिकेटमध्ये विकलांगता किमान 40% किंवा त्याहून अधिक असावी.
✅ विकलांगता टेम्पररी असो वा परमनंट – दोन्ही चालतात.
✅ उमेदवार भारतीय नागरिक असावा.
✅ वय १८ वर्षांपेक्षा जास्त असावं.
आवश्यक कागदपत्रं (Documents Required)
विकलांग कर्जासाठी खालील डॉक्युमेंट्स लागतात:
- ✅ आधार कार्ड
- ✅ पॅन कार्ड
- ✅ बँक पासबुक (बँक खाते असलेलं)
- ✅ मोबाइल नंबर – आधार कार्डशी लिंक असलेला
- ✅ उत्पन्न प्रमाणपत्र (Income Certificate – स्वतःचं किंवा वडिलांचं)
- ✅ जात प्रमाणपत्र (Caste Certificate – जर लागु होत असेल तर)
- ✅ रहिवासी प्रमाणपत्र (Domicile / Mool Nivas)
- ✅ विकलांग प्रमाणपत्र (कमीतकमी ४०% विकलांगता असलेलं)
- ✅ दोन पासपोर्ट साईज फोटो
टीप: हे सर्व डॉक्युमेंट्स अर्ज करताना लागतात, आणि नंतर बँकेतही फोटो कॉपीज जमा कराव्या लागतात.
कोणकोणत्या स्कीम्स आहेत विकलांगांसाठी?
भारत सरकारमार्फत काही प्रमुख योजना आहेत ज्या विकलांग व्यक्तींना कर्ज देतात. त्यात दोन प्रमुख स्कीम्स आहेत:
1. प्रधानमंत्री मुद्रा योजना (PMMY – Pradhan Mantri Mudra Yojana)
- ✅ यामध्ये कर्ज तर मिळतं, पण कोणतीही सबसिडी (Subsidy) नाही.
- ✅ जो लोन घेतो, त्याला पूर्ण रक्कम परतफेड करावी लागते.
- ✅ रक्कम: ₹५०,००० ते ₹१० लाख पर्यंत
- ✅ परतफेड कालावधी: ५ वर्ष
- ✅ EMI थोडी जास्त येते
2. प्रधानमंत्री रोजगार निर्मिती योजना (PMEGP – Prime Minister’s Employment Generation Programme)
- ✅ ही सर्वात फायदेशीर स्कीम आहे दिव्यांगांसाठी!
- ✅ यामध्ये ५०% पर्यंत लोन माफ (Subsidy) केलं जातं.
- ✅ उरलेली रक्कम 15 वर्षांपर्यंत परतफेड करता येते.
- ✅ कमी व्याजदर, कमी EMI
- ✅ EMI सुरुवात काही महिन्यांनी होते (Grace Period)
- ✅ व्यवसायासाठी उत्तम स्कीम
सबसिडी कशी मिळते? | Handicapped loan
मानूया की तुम्हाला ₹१.५ लाखांचं कर्ज हवं आहे. तर:
- PMEGP अंतर्गत तुम्ही फिजिकल हँडीकॅप असल्यामुळे
👉 ₹७०,००० माफ (subsidy) होईल
👉 फक्त ₹८०,००० परतफेड करावी लागेल
👉 EMI: फक्त ₹१५००-₹१६०० दरमहा
👉 परतफेड कालावधी: १५ वर्ष
अर्ज कसा करायचा? | Handicapped loan
स्टेप 1: Eligibility Check
- तुमच्या मोबाईल किंवा कम्प्युटरवर Google वर जा
- सर्च करा:
जनसंपर्क जनस्मार्ट पोर्टल - पहिला लिंक उघडा – हे Jansampark JanSmart Portal असेल
- तुम्हाला ५ प्रकारचे लोन दिसतील:
- एज्युकेशन लोन
- एग्रीकल्चर लोन
- एग्री इन्फ्रास्ट्रक्चर
- बिझनेस ऍक्टिविटी लोन
- लाईव्हलीहूड लोन
तुम्हाला जर छोटं-मोठं बिझनेस सुरू करायचं असेल, तर “बिझनेस ऍक्टिविटी लोन” निवडा.
स्टेप 2: Eligibility चेक करा
- क्लिक करा: Check Eligibility
- टाईप ऑफ बिझनेस निवडा: New Business
- शिक्षण: ८वी पास आहात का? – Yes/No
- अंडरग्राउंड काम करू शकता का? – Yes
- बिझनेस प्रकार निवडा: Service / Trading / Manufacturing
- तुमचं जेंडर – मेल / फीमेल
- जात – General / OBC / SC / ST
- Physical Handicapped – Yes करा
- गाव / शहर – निवडा
- तुम्ही किती पैसे गुंतवणार? – उदाहरणार्थ ₹२ लाख
- तुमच्याकडे स्वतः किती रक्कम आहे? – उदाहरणार्थ ₹५०,०००
सिस्टम तुम्हाला रिक्वायर्ड लोन, सबसिडी व EMI दाखवेल.
स्टेप 3: अर्ज करा (PMEGP Portal वर)
- Google वर जा
- सर्च करा:
PMEGP Apply Online - पहिला लिंक उघडा – “PMEGP Home | KVIC Online”
- “New Unit Apply” वर क्लिक करा
- अर्ज फॉर्म भरा – सगळी माहिती भरून Submit करा
- Print काढून घ्या
अर्ज सबमिट केल्यानंतर काय करायचं? | Handicapped loan
- फॉर्मसह सर्व कागदपत्रं फोटो कॉपीसह एका फाईलमध्ये तयार ठेवा
- ज्या बँकेत तुमचं खाते आहे, तिथे जा
- ही फाईल बँकेत जमा करा
- काही दिवसांत बँक अधिकारी तुमचं व्यवसायिक सर्वे करतील
- सर्व माहिती खरी असल्यास, १०-२० दिवसात कर्ज खात्यात जमा होतं
- १-२ महिने ग्रेस पिरियड असतो – नंतर EMI सुरु होते
फायदे (Benefits for Physically Handicapped)
✅ लोन वर ५०% सबसिडी
✅ १५ वर्षांचा परतफेड कालावधी
✅ कमी EMI
✅ बँक व सरकार कडून पूर्ण सहकार्य
✅ ऑनलाईन अर्ज करण्याची सुविधा
✅ व्यवसाय सुरू करण्याची उत्तम संधी
टीप: काही महत्त्वाच्या गोष्टी | Handicapped loan
- विकलांग व्यक्तींनी PMEGP स्कीम वर फोकस करावा
- एनएचएफडीसी (NHFDC) योजना – जास्त उपयोगी नाही
- अर्ज करताना डॉक्युमेंट्समध्ये चुक होऊ देऊ नका
- बँकेत चिकाटीने फॉलोअप घ्या
- एकदा कर्ज मिळालं की, वेळेत EMI भरा
- व्यवसाय योग्य रितीने चालू ठेवा
निष्कर्ष (Conclusion) | Handicapped loan
सरकार विकलांग व्यक्तींना आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात मदत करत आहे. जर तुमच्याकडे किमान ४०% विकलांगता आहे, तर तुम्ही सहजपणे लोन मिळवू शकता – विशेषतः PMEGP योजनेअंतर्गत.
ही योजना तुमच्यासारख्या लोकांसाठी आहे – ज्यांना स्वतःचं काहीतरी करायचं आहे. सबसिडी, वेळ, आणि ऑनलाईन सुविधा – हे सर्व तुमच्यासाठी संधी आहेत. योग्य पद्धतीने अर्ज करा, योग्य माहिती भरा आणि गरज असेल तर कुण्या सोशल वर्कर किंवा CS सेंटरची मदत घ्या.
Handicapped loan
| विषय | माहिती |
|---|---|
| कर्ज कोणासाठी? | विकलांग / दिव्यांग (Physical Disability ≥ 40%) व्यक्तींसाठी |
| मुख्य योजना | PMEGP (प्रधानमंत्री रोजगार निर्मिती योजना) |
| सबसिडी | २५% ते ५०% पर्यंत (SC/ST/Divyang – सर्वाधिक) |
| कर्ज रक्कम | ₹५०,००० ते ₹२५ लाख (बिझनेस प्रकारानुसार) |
| परतफेड कालावधी | ५ ते १५ वर्ष |
| EMI सुरू होण्याचा वेळ | कर्ज मिळाल्यानंतर ६ महिने नंतर |
| व्याज दर (Interest) | ४% ते १०% (स्कीमनुसार बदलू शकतो) |
| आवश्यक कागदपत्रं | आधार, पॅन, विकलांग सर्टिफिकेट, उत्पन्न, जात, पासबुक, फोटो इ. |
| अर्ज करण्याचा मार्ग | PMEGP Portal (ऑनलाईन) + जवळच्या बँकेत अर्ज सादर करावा |
| ऑनलाईन पोर्टल लिंक | https://www.kviconline.gov.in/pmegp/ |
| अर्ज करण्यासाठी अट | वय ≥ 18, भारतीय नागरिक, किमान ८वी पास (काही वेळा ५वी पासही चालते) |
| कसला लोन मिळतो? | Manufacturing, Trading, Services, Agriculture Allied Business |
| तांत्रिक मदत | DIC / KVIC / Coir Board + बँकेकडून मार्गदर्शन |
Handicapped loan
1: विकलांग व्यक्तींसाठी कोणत्या प्रकारचे कर्ज उपलब्ध आहे?
✅ उत्तर: दिव्यांग व्यक्तींसाठी एज्युकेशन लोन, बिझनेस लोन, लाईव्हलीहुड (उत्पन्नाचे साधन), मॅन्युफॅक्चरिंग आणि ट्रेडिंग संबंधित कर्ज योजनांमध्ये लाभ घेता येतो.
2: दिव्यांगांसाठी सर्वात चांगली कर्ज योजना कोणती आहे?
✅ उत्तर: प्रधानमंत्री रोजगार निर्मिती कार्यक्रम (PMEGP) ही सर्वात उपयुक्त योजना आहे. यामध्ये 25% ते 50% पर्यंत सबसिडी मिळते आणि 15 वर्षांपर्यंत परतफेडीचा कालावधी दिला जातो.
3: या योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी किमान किती % विकलांगता असावी लागते?
✅ उत्तर: अर्जदाराचे विकलांग प्रमाणपत्र किमान 40% किंवा त्याहून अधिक असणे आवश्यक आहे.
4: कोणते कागदपत्रं आवश्यक आहेत?
✅ उत्तर:
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- विकलांग सर्टिफिकेट (40% किंवा त्याहून अधिक)
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- जात प्रमाणपत्र
- मूळ निवास सर्टिफिकेट
- बँक पासबुक
- पासपोर्ट साईज फोटो (2 नग)
5: PMEGP योजना साठी ऑनलाइन अर्ज कसा करावा?
✅ उत्तर:
- https://www.kviconline.gov.in/pmegp/ या लिंकवर जा
- “Apply for New Unit” वर क्लिक करा
- फॉर्म भरा आणि आवश्यक कागदपत्रं अपलोड करा
- अर्ज सेव्ह करा व प्रिंट घ्या
- जवळच्या बँकेत प्रत सादर करा
6: PMEGP अंतर्गत किती रक्कमपर्यंत कर्ज मिळू शकते?
✅ उत्तर: ₹50,000 पासून ₹25 लाखांपर्यंत कर्ज मिळू शकते, बिझनेस प्रकारावर अवलंबून आहे.
7: सबसिडी म्हणजे काय? आणि किती मिळते?
✅ उत्तर: सबसिडी म्हणजे सरकारकडून दिली जाणारी आर्थिक मदत. दिव्यांग व्यक्तींना PMEGP अंतर्गत 35% ते 50% पर्यंत सबसिडी मिळू शकते.
8: लोन किती वेळात मिळते?
✅ उत्तर: सर्व प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर 10 ते 20 दिवसांत कर्ज तुमच्या खात्यात जमा होऊ शकते.
9: विकलांग व्यक्तींना इतर कोणते फायदे मिळतात?
✅ उत्तर:
- सबसिडी अधिक
- लवकर प्रक्रिया
- कमी व्याज दर
- जास्त कालावधीपर्यंत परतफेड
- काही प्रकरणांमध्ये गॅरेंटर किंवा कोलेटरलची गरज लागत नाही
10: PMEGP शिवाय इतर कोणत्या योजना आहेत?
✅ उत्तर:
- मुद्रा योजना (थोड्या फायदेशीर, पण सबसिडी कमी)
- NHFDC (काही प्रांतांमध्ये, पण अनुभव खराब असल्याचं सांगितलं आहे)
- राज्य सरकारच्या दिव्यांग योजनाही उपलब्ध आहेत (स्थानिक पोर्टल तपासा)
- नोंदणी व मुद्रांक विभाग भरती 2025 | प्रमोशन | कामाचे स्वरूप | Nondani V Mudrank Vibhag Bharti
- आनंदाची बातमी | सरळसेवा भरती नवीन जाहिरात आली | पद – शिपाई | Igr Maharashtra Bharti 2025
- आरोग्य विभाग भरती 2025 – GMC नांदेड गट ड नवीन माहिती
- उच्च न्यायालय भरती 2025 | नवीन जाहिरात जाहीर | ऑनलाईन अर्ज सुरु | पगार ₹29,200 ते ₹92,300 व भत्ते | Bombay High Court Bharti 2025
- जिल्हा परिषद भरती आरोग्य विभाग | विविध पदांची भरती २०२५ | ZP Pune Ayush Recruitment 2025
